Dünyayı sistem liderleri kurtaracak

İklim değişikliği tüm şirketlerin ve liderlerin gündeminde.. İklim değişikliği, yoksulluk gibi pek çok global sorunun çözümü için sistem değişikliğinden bahsediliyor. Tabii sistem değişikliği hiç de kolay bir görev değil, pek çok paydaşı ve süreci kapsıyor.

Sistem değişikliği inisiyatifi, hükümetler, şirketler, sivil toplum örgütleri, araştırma enstitüleri gibi yüzlerce farklı organizasyonla beraber, onların kapasitelerini birleştirerek, ortak amaç için çalışmayı gerektiriyor.

Bunu başarabilen, diğer paydaşlar arasında işbirliğini ateşleyen kişilere sistem lideri deniyor.

Araştırmacılar Lisa Drier, David Nabarro ve Jane Nelson tarafından yazılan Harvard Kennedy School’un raporunda sistem liderliğini şöyle açıklıyorlar: “2030 Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri, iklim, gıda, sağlık, şehirler gibi birbiriyle alakalı kompleks 17 sürdürülebilir kalkınma hedefi ortaya koyuyor. Bu ajandada başarıyı sağlamak için geleneksel hiyerarşik yapıyı değiştirmek gerekiyor. Farklı paydaşları bağlayabilmek, sistemik değişim için ortak vizyona doğru ilerlemek hedefiyle inovatif ve uyarlanabilir yaklaşımlara ihtiyaç var. İşte bu yaklaşıma sistem liderliği deniliyor.”

SİSTEM LİDERLİĞİ NEDİR VE NEDEN ÖNEMLİ?

Yerel ve global toplulukların yüzleştiği zorluklar git gide kompleks hale geliyor ve birbirleriyle bağlantılılar. İklim değişikliği nasıl ki gıda, sağlık, şehir planlaması gibi pek çok şeyi etkiliyorsa, bugünün problemleri de oldukça karmaşık ve pek çok paydaşla koordinasyon gerektiriyor. Hiçbir organizasyon tek başına bu karmaşık zorlukları çözemez, bunun yerine farklı paydaşlar bir araya gelip ortak bir yaklaşım geliştirmeli. Bu da koordinasyon, vizyon, güven inşa etme ve inovasyon gerektirir. Yani diğer bir deyişle sistem liderliği gerektirir.

5 TEMEL KRİTER

Harvard Kennedy School’un raporuna göre sistem değişikliği liderliği 5 ana kriter içeriyor:
1.    Toplama ve adama: Ana paydaşlar, ortak endişeler için ılımlı diyaloglar kurarlar. Ortak hedefleri tanımlarlar ve sistemik değişimi yaratmak içi birlikte çalışmayı vaat ederler.
2.    Bak ve öğren: Paydaşlar, sistemi yaratan bileşenler, aktörler, dinamikler konusunda müşterek anlayış inşa ederler ve mevcut çıktılar sonucunda yeni öngörüler ve fikirler üretirler.
3.    Bağla ve harekete geçir:  Farklı paydaşlar, güven, adama, inovasyon ve işbirliği yaratmak için sürekli iletişimle birbirlerine bağlanırlar. İlham, teşvik ve kilometre taşları gelişimi tetiklemeye ve ivmeyi sürdürmeye yardımcı olur.   
4.    Hesap verebilirlikle hareket et: Ölçümler, gelişimi izlemeye yardım ederken paylaşılan hedefler ve ilkeler, girişimin yönünü belirler.  
5.    Gözden geçir ve yeniden incele: Paydaşlar, gelişimi düzenli olarak gözden geçirir ve duruma göre stratejiler adapte ederler. Çevik, esnek, yaratıcı ve öğrenme merkezli yaklaşım, değişime ve tecrübeye olanak tanır.